Njall 155 beginning / Alan's Translation

Heres my translation. I will leave the verse for others to unravel J

Kveðja

Alan

155. kafli



Í þenna tíma komu þeir Kári og Kolbeinn og Dagviður hvíti til Hrosseyjar
At
this time, they, Kári and Kolbein and Dagvið (the) White came to Hrossey (Horse Island)

öllum á óvart (úvarr) og gengu upp þegar á land en nokkurir menn gættu skips. Kári
unbeknownst (unawares) to all and walked up at-once onto land (ashore) and some men guarded (the) ship.
Kári

og þeir félagar gengu upp til jarlsbæjarins (boer) og komu að höllinni um drykkju.
and they, (his) companions, walked up to the earl’s-landed-estate and came to the hall during drinking.

Bar (bera) það saman og þá var Gunnar að að segja söguna en þeir Kári hlýddu til á
That happened (see bera saman, Z.II.2) together and then (This event coincided with the moment?) Gunnar was busy at (see vera at, Z10) telling the story, but (and) they, Kári (and co) listened to (it)

meðan úti. Þetta var jóladaginn sjálfan.
while outside. This was the Yule-day itself.


Sigtryggur konungur spurði: "Hversu þoldi Skarphéðinn í brennunni?"
King Sigtrygg asked: ‘How did Skarphéðin endure in the burning?’


"Vel fyrst lengi," sagði Gunnar, "en þó lauk svo að hann grét."
’Well at-first for-a-long-time,’ said Gunnar, ‘but nevertheless (it) ended such that he cried.’


Og um allar sagnir hallaði hann mjög til en ló (ljúga) víða frá.
And he misreported much concerning all the story but (and) lied extensively about (it).


Kári stóðst þetta eigi. Hljóp hann þá inn með brugðnu (pp of bregða) sverði og kvað vísu þessa:
Kári  tolerated this not. He ran then inside with drawn sword and recited this verse:


Hrósa hildar fúsir,


hvað hafa til fregið skatnar


hve, ráfáka, rákum?


rennendr Níals brennu.


Varðat veiti-Njörðum


víðeims að það síðan,


hrátt gat hrafn að slíta


hold, slælega goldið.


Þá hljóp hann innar eftir höllinni og hjó á hálsinn Gunnari Lambasyni og svo
Then he ran further-inside along the hall and hewed at the neck of Gunnar Lambis-son and so

snart að höfuðið fauk (fjúka) upp á borðið fyrir konunginn og jarlana. Urðu borðin í
swiftly that the head flew up on-to the table before (in front of) the king and the earl. The tables became (covered)

blóði einu og svo klæðin jarlanna.
in blood alone (?) and also the clothes of the earl.


Sigurður jarl kenndi manninn þann er vegið hafði vígið og mælti: "Takið þér
Earl Sigurð recognised that man who had committed the slaying and spoke: ‘Seize (you)

Kára og drepið hann."
Kári and kill him.’


Kári hafði verið hirðmaður Sigurðar jarls og var allra manna vinsælastur og
Kári had been Earl Sigurð’s ‘kings-man’ and was of all men most-popular and

stóð engi upp að heldur þó að jarl ræddi um.
none stood up although (see at heldr þótt, under heldr, Z2) (the) earl spoke about (it, ie ordered it).


Kári mælti: "Það munu margir mæla herra að eg hafi þetta verk fyrir yður
Kári spoke: ‘Many will speak, lord, that I have done this deed for you

unnið (vinna) að hefna hirðmanns yðvars."
to avenge your ‘king’s-man.’’


Flosi mælti: "Ekki gerði Kári þetta um sakleysi því að hann er í engum
Flosi spoke: ‘Kári did this not without cause (see um sakleysi, under sakleysi, Z1) because he is in no

sættum við oss. Gerði hann það að sem hann átti."
settlements with us. He did that as he was-obliged-to (had-a-right-to).’


Kári gekk í braut og varð ekki eftir honum gengið. Fór Kári til skips síns
Kári walked away and (it) became not after him walked (he was not pursued, see verða + pp, Z6). Kári went to his ship

og þeir félagar. Var þá veður gott. Sigldu þeir suður til Kataness og fóru
and they (his) companions. (The) weather was then good. They sailed south to Katanes (Caithness) and went

upp í Þrasvík til göfugs manns er Skeggi hét og voru með honum mjög lengi.
up into Þrasvík to a noble man who was-called Skeggi and (they) were (stayed) with him a very long-time.


Þeir í Orkneyjum hreinsuðu borðin og báru út hinn dauða. Jarli var sagt að
They in (the) Orkneys cleaned the tables and carried out (the) dead (one). (It) was said to (the) earl that

þeir hefðu siglt suður til Skotlands.
they had sailed south to Scotland.


Sigtryggur konungur mælti: "Þessi var herðimaður mikill fyrir sér er svo
King Sigtrygg spoke: ‘This was a great ‘king’s-man’ within himself who so

rösklega vann að og sást ekki fyrir."
gallantly acted and looked not before (ie was not cautious)


Sigurður jarl svaraði: "Engum manni er Kári líkur í hvatleik sínum og áræði."
Earl Sigurð answered: ‘Kári is like to no man in his alacrity and courage.’


Flosi tók nú til og sagði söguna frá brennunni.
Bar hann öllum vel og var því trúað.
Flosi now began and said the story about the burning. He gave-a-favourable account of everyone (see bera e-m vel söguna, under bera, Z7) and (he) was for that (reason) believed.