Hi all

I noticed the difference between mine and Grace's translation of the
first line of this section in which Grace translated föng (acc pl of
fang) as baggage, luggage, provisions (Zoega (6)) while I have
rendered it as means, opportunity (Zoega (7)) but I have been silent
on this question only because my internet access has been down for a
few days.

When I looked at it again, I´m felt sure that 'provisions' was the
correct rendering, not only because of the reasons everyone else has
alluded to but also because the following `hafa til hesta' seems to
be a use of the verb `hafa' in the sense of bring, carry something
(Zoega (6)) and it makes more sense to bring and carry 'provisions'
to the horses than to bring 'opportunity' to the horses.

Kveðja
Alan


--- In norse_course@yahoogroups.com, "Eysteinn Bjornsson"
<eysteinn@...> wrote:

>
> --- "llama_nom" wrote:
>
> > It's easy for
> > an English reader to see the dictionary definition "means,
> > opportunity" and jump to conclusions when the word appears next

to a

> > word meaning "take."
>
> Yes, I can see that. But the lexicographer is somewhat to blame
> here. "Means" is OK, but "opportunity" is very dubious. There may
> be examples where the meaning can be stretched to mean that, but
> I suspect they would be extremely few.
>
> I am pretty sure that the verb "taka" with "föng" would ALWAYS
> refer to strictly physical things, provisions, stuff.
>
> But here's the investigation I promised:
>
> Below, find all (I think) examples of the plural "föng" in the
> Icelanders'
> sagas. (There are, of course, many more in other texts.) The

meaning

> of
> the word can be classified as follows (as far as I can see):
>
> 1. The basic meaning seems to be "catch" as in "a catch of fish",
> compare
> verb "fanga" = catch. From there the most common meaning
> of "provisions"
> develops - this is often food, but can also be weapons, clothes,

even

> money. This passes into "stores", and generally into "stuff,

things",

> and
> thus also "luggage, baggage" (i.e. the necessary provisions you

carry

> with you).
>
> 2. Provisions are also "means" in the metaphorical sense. But it

is

> often
> impossible to pinpoint exactly how physical (or non-physical) the
> means
> are. The most common phrasing here is "hafa föng á e-u", and this

can

> mean any of three things (which more or less shade into each

other),

> i.e.
> "to have sufficient provisions", "to have sufficient means", or

simply

> "to be able to".
>
> 3. The last-mentioned meaning, "to be able", is the one best
> applicable
> to a couple of phrases which are found in saga-texts, i.e. "föng

eru

> á"
> = "it is possible", and "eptir föngum" = "to the best of one's
> ability".
>
> [It should be obvious from these examples that the phrase "taka

föng"

> could never mean "take an opportunity" or "take a chance".]
>
> The examples follow:
>
> 1 FÖNG = CATCH -> PROVISIONS, STORES, LUGGAGE, STUFF
>
> KBan k. 7 s. 36 ...mót þessum höfðingjum og engi hefir og föng
> til. Sýnist mér ráð til annað að þú ...
> MBan k. 4 s. 6 ...og sé eg það að miklu hefir þú meiri föng en
> líklegt sé að vel muni fengið." ...
> Bard k. 19 s. 71 ...sest upp á bagga minn og haf með þér föng
> þín." Svo gerir prestur. Gestur ...
> Bard k. 4 s. 50 ...varð stór hellir, og bjóst þar um með föng

sín

> svo hún hafði engan bústað annan ...
> Njal k. 153 s. 334 ...þeir þá austur vöru sína og önnur föng og
> fargögn öll þau er þeir skyldu hafa ...
> Njal k. 131 s. 287 ...Flosi sendi þegar menn að draga að föng

svo

> að engan hlut skyldi skorta. ...
> Njal k. 23 s. 151 ...En er Hrútur var sofnaður tóku þeir föng

sín

> og höfðu til hesta sinna, ríða ...
> Njal k. 75 s. 210 ...þeirra bræðra til skips. Og þá er öll föng
> Gunnars voru til skips komin og skip ...
> Egla k. 63 s. 465 ...rausnarsamlega því að nóg voru föng til.
> Hákon konungur ...
> Egla k. 19 s. 389 ...hann var í Víkinni. Þurfti þar stór föng

til

> bús þess. Hafði Þórir farið fyrir ...
> Egla k. 33 s. 408 ...forbeina sem þurfti eða hann hefði föng

til

> og bauð þeim Birni báðum til sín ...
> Egla k. 16 s. 385 ...ekki af hendi láta meðan mér endast föng

til

> þótt eg véli um mína kosti eina. Er ...
> Egla k. 29 s. 402 ...sér jafnan mart manna, lét sækja mjög föng
> þau er fyrir voru og til atvinnu ...
> Egla k. 17 s. 386 ...Englands að kaupa sér klæði og önnur föng

þau

> er hann þurfti. Héldu þeir skipi ...
> Egla k. 52 s. 432 ...honum þar betra til aðflutninga um föng

þau

> er herinn þurfti að hafa. En hann ...
> Egla k. 10 s. 379 ...með sér. Þórólfur sópast mjög um föng þau

er

> þá voru á Hálogalandi, hafði ...
> Egla k. 29 s. 403 ...og selveiðar og eggver er þá voru nóg föng
> þau öll, svo rekavið að láta að sér ...
> Egla k. 9 s. 378 ...brátt gerðist kostnaðarmikið og þurfti föng
> mikil. Þá var ár gott og auðvelt að ...
> Egla k. 12 s. 380 ...sér vel fagnað og mjög hvern eftir föngum
> sínum. "Mikill munur," sagði ...
> Egla k. 19 s. 390 ...setja upp skip sitt, skorti þá eigi föng

að

> fæða lið sitt um veturinn. Sat ...
> Egla k. 17 s. 386 ...suma í síldfiski og leitaði alls konar

fanga

> til bús síns. Þórólfur átti skip ...
> Egla k. 19 s. 389 ...því en þeir er fyrir voru þóttust engi

föng

> hafa til varnar og gáfust upp. Gengu ...
> Egla k. 11 s. 379 ...Veisla var hin prúðlegasta og öll föng hin
> bestu. Konungur var heldur ókátur ...
> Eyrb k. 58 s. 613 ...Þóri. Þórir spurði hvaðan þeir hefðu föng
> haft. Óspakur segir að þeir höfðu ...
> Eyrb k. 57 s. 612 ...fjörðinn til Eyrar og störfuðu fyrir

föngum

> sínum og lét Óspakur enga þá frá sér ...
> Eyrb k. 60 s. 614 ...í Bitru og lentu á Eyri og báru þar föng

sín

> upp í virkið. Þar hafði kona ...
> Eyrb k. 60 s. 614 ...Eyri með hlaðin bæði skipin og færðu föng
> þessi í virkið. Þeir færðu og skipin í ...
> Eyrb k. 50 s. 602 ...vildi þó að hún færi þangað. Voru þá föng
> Þórgunnu borin af skipi. Það var örk ...
> Eyrb k. 57 s. 612 ...mannmart þá gengu þeim skjótt upp föngin .
> Það var eina nótt að ...
> Eyrb k. 45 s. 596 ...þeir inn eftir klæðum sínum og öðrum

föngum .

> Og er þeir gengu inn aftur á ...
> Fljo k. 5 s. 681 ...heim koma brátt því að hann fer að föngum í
> nótt en bindur mig við súluna meðan ...
> Fljo k. 5 s. 681 ...nöfnum tjáði að nefna og svo hin bestu föng
> kostar og nóglegs drykkjar. Þar voru ...
> Fljo k. 2 s. 675 ...bað þá taka hrossin og færa upp á föng sín.
> Mönnum hans þótti það óráðlegt að ...
> Floa k. 24 s. 754 ...til hafnar. Ryðja skip og bera af föng

sín.

> Eiríkur rauði býður Þorgilsi til ...
> Floa k. 24 s. 750 ...keipinum en lítið máttu þeir hafa af

föngum

> sínum. Þar fengu þeir sela nóga og ...
> Fost k. 4 s. 783 ...á Strandir og vita hvað þar vilji til fanga
> bera en láta hér eftir skip vort." ...
> Fost k. 4 s. 783 ...Þormóður mælti: "Hvar eru þau föng ?" Hún
> segir: "Drengilegra sýnist ...
> Fost k. 4 s. 783 ...að hvölum en taka eigi nálægari föng og
> drengilegri." Þormóður mælti: ...
> Fost k. 3 s. 782 ...ferðar norður á Strandir og fara að

föngum .

> Og er þeir voru búnir þá lagði á fyrir...
> GisL k. 25 s. 940 ...stein. En þeir förunautar hans fluttu föng
> þeirra af skipi svo að eigi félli sjár ...
> Gret k. 25 s. 994 ...ár. Aflaði hann þar hvala og annarra

fanga .

> Þorgils var fullhugi mikill. Hann fór ...
> Gret k. 58 s. 1043 ...þar því að þaðan er hægt að leita til

fanga

> ofan á Mýrar og út til sjóvar." ...
> Gret k. 58 s. 1043 ...neðan af götunum. Réð hann þá til fanga

ofan

> í byggðina. Þótti Mýramönnum ...
> Gret k. 38 s. 1014 ...nokkurn og gátu þá borgið fé sínu og
> föngum . Þeir bárust illa af, kaupmennirnir, ...
> Gret k. 52 s. 1034 ...Gretti taka því að eg hefi hvorki til

föng

> né fé að halda hann. Hefir hann og ...
> Gret k. 17 s. 977 ...lítil skammt frá þeim og færðu þangað föng
> sín sem þeir komust við um nóttina. ...
> GraS k. 7 s. 1107 ...mælti Freydís: "Hví báruð þér inn hér föng
> yður?" "Því að vér hugðum," segja ...
> GraS k. 6 s. 1105 ...sín. Þeim bar brátt í hendur mikil föng og
> góð því að reyður var þar upp rekin ...
> GraS k. 7 s. 1107 ...þeir skip sitt og bera upp til húss föng

sín.

> Þá mælti Freydís: "Hví báruð ...
> GraS k. 7 s. 1107 ...illsku við þig." Báru nú út föng og gerðu

sér

> skála og settu þann skála ...
> GraS k. 7 s. 1107 ...nokkuru fyrri og höfðu upp borið föng sín

til

> húsa Leifs. En er Freydís kom ...
> GraT k. 5 s. 1116 ...allir til þessa fundar með slíkum föngum

sem

> til eru." Og svo var að þeir ...
> GraT k. 6 s. 1118 ...Ketill mælti: "Vitum fyrst hvað hér er
> fanga ." Þeir fundu þar sex tigi ...
> Gull k. 5 s. 1125 ...sínum. Gengu þeir þá inn með öll föng sín.
> Þórir lauk upp skálann og voru ...
> Hava k. 15 s. 1327 ...að hún var hlaðin. Voru þar alls konar
> föng . Þá mælti Steinþór: "Nú skuluð ...
> Hava k. 15 s. 1327 ...skyldi hafa gefið mér eða selt mér föng
> nokkur." Hún svaraði: "Eigi ...
> Joku k. 1 s. 1460 ...að þar mætti vel um búast ef nóg væru föng
> til. Þessu næst hugleiðir hann að menn ...
> Krok k. 16 s. 1532 ...til skemmunnar og biður Helgu taka föng
> þeirra og hafa til skips og svo ...
> Laxd k. 68 s. 1639 ...það vel "því að mig skortir eigi föng til

að

> leggja fram svo sem yður líkar." ...
> Laxd k. 6 s. 1540 ...verka yðvarra. Skortir oss nú og eigi föng
> til að gjalda yður starf yðvart og ...
> Laxd k. 27 s. 1573 ...og er veislan búin með hinum bestu

föngum .

> Var mikið til aflað þessar veislu því ...
> Laxd k. 26 s. 1572 ...liðið haustið en ekki auðvelt að afla

fanga

> til. Mun og flestum mönnum þykja ...
> Laxd k. 21 s. 1562 ...er vér höfum með að fara með sínum föngum
> því að heita láta þeir það vogrek er ...
> Vatn k. 40 s. 1892 ...til menn að leita með sér eða flytja föng
> sín til byggða, kvaðst vilja flytjast ...
> Vatn k. 7 s. 1852 ...um fégjafir og aðra stórmennsku sem föngin
> voru nægri. En er voraði þá ...
> Vatn k. 10 s. 1855 ...þér nú búna fóstri minn með öllum þeim
> föngum sem eg hefi til." Ingimundur ...
> Viga k. 11 s. 1921 ...fyrr mundu veisluna halda, sögðu þar

föngin

> en þá frá elta er áttu "en brúðguminn ...
> Vigl k. 5 s. 1960 ...Þessi veisla var vönduð mjög að öllum
> föngum . Konungur skipar Þorgrími að standa ...
>
> 2 HAFA FÖNG Á E-U = HAVE THE MEANS (or PROVISIONS) TO DO -> BE

ABLE TO

>
> KBan k. 9 s. 40 ..."Vitur maður ertu en eigi hefi eg föng á að
> ganga einn í mót þeim öllum er í ...
> Eyrb k. 25 s. 564 ...eigi slíkt er við beiðum ef þú hefir föng

á."

> Vermundur kvað það og eigi ...
> Fljo k. 14 s. 700 ...þá skal eg sæma þig að því sem eg hefi

föng

> á. En biðja vil eg að þú komir sem ...
> Floa k. 20 s. 745 ...til þeirra kosta er bestra hefir hann föng

á.

> Þorgils áhlýddist lítt. Og er ...
> GisL k. 21 s. 925 ...að hann skyldi leika sem hann hefði föng
> á "og mun eg skipta trjám við þig" og ...
> Gull k. 19 s. 1141 ...á að finna Steinólf en þóttist eigi föng

á

> hafa að sækja hann suður um fjörð ...
> Haen k. 3 s. 1419 ...skal eg leggja á allan hug sem eg hefi

föng á

> honum við að hjálpa." ...
> Laxd k. 37 s. 1588 ...mun eg láta ræna Þorleik ef eg hefi föng

á

> því þótt eigi sé mart í frændsemi ...
> Viga k. 23 s. 1940 ...vildi eg hann dauðan ef eigi eru önnur

föng

> á." Það var henni veitt ...
> Viga k. 21 s. 1935 ...liði, fara að þeim þegar en engi urðu

föng á

> því að Esphælingar urðu fjölmennri ...
> Viga k. 7 s. 1915 ...verði sekir um álygi ef eigi er betri föng

á

> og þætti mér þú nú eiga að vera ...
> Viga k. 9 s. 1918 ...slíkt allt að veita sem hann hefir föng

á "og

> það er nú auðsætt að Glúmur ...
> Viga k. 22 s. 1937 ...sétta mann heima og væru nú fullgóð föng

á

> að rétta hlut sinn. Og því tekst ...
>
> 3 FÖNG ERU Á = IT IS POSSIBLE ; EPTIR FÖNGUM = TO THE BEST OF

ONE'S

> ABILITY
>
> KBan k. 4 s. 32 ...við að dyljast. Mundir þú dylja ef föng væru

á

> og veit eg það að Óspakur hefir ...
> GraT k. 5 s. 1117 ...ráð að menn haldi á búnaði sínum eftir

föngum

> og séu allir á skipum um nætur." ...
>
> I know it's a lot - but it wouldn't have been fair to leave

anything

> out. The only one I left out was a really obscure phrase where
> fang, föng means "wrestling". It is interesting, but beyond our
> present needs ...
>
> Best,
> Eysteinn
>