Vojing and voding

From: tgpedersen
Message: 61822
Date: 2008-12-01

What is that voj- which a vojevoda vods?
Vasmer says:'
voevátI "Krieg führen, kämpfen", s. vóin.

voevóda "Heerführer, Feldherr",
aruss. abulg. vojevoda he:gemó:n (Supr.),
bulg. vojvoda, skr. v`òjvoda,
sloven. vójvoda,
c^ech. vévoda, vejvoda "Herzog",
poln. wojewoda,
polab. våjvåda "Fürst", ||
Zu vóin, vójsko und vodítI als "Heerführer".
Meillet's (Études 209ff., RS. 8,296)
Annahme einer Lehnübersetzung aus ahd. herizogo "Herzog" ist nicht
sicher, obgleich dieses letztere als aus griech. strategós bzw.
strateláte:s übersetzt betrachtet wird, s. Edw. Schröder und Much bei
Betz PBrBtr. 67,286 (mit Liter.).
...
vóin "Krieger, Soldat",
ukr. vójin,
nruss. vojinU pl. voji,
abulg. vojinU stratió:te:s (Supr.),
bulg. vójnik "Krieger",
skr. vòjnîk,
sloven. vojník,
c^ech. slk. vojín, voják.
Ablaut: abulg. povino,ti "unterwerfen". ||
Urverw.:
lit. vejù, výti "jagen, verfolgen", vajóti iterat.,
aind. vé:ti "verfolgt, strebt zu",
avest. vayeiti "treibt, verfolgt",
lat. ve:nor, -a:ri "jagen",
anord. veiðr "Jagd",
ahd. weida "Weide, Jagd",
griech. íemai "begehre, trachte",
ir. fíad- "Wild",
lat. proelium aus *provoiliom,
s. Boisacq Mél. Pedersen 258 ff., Trautmann BS1. 345ff. M.-Endz.
4,446, Uhlenbeck Aind. Wb. 295. Dazu vojná, vójsko.
...
vojná "Krieg", ukr. vijná, russ.-ksl. vojIna, bulg. vojna, sloven.
vójna, c^ech. slk. vojna, poln. wojna, osorb. nsorb. wojna.
Zu der Sippe von vóin.
vójsko "Heer", bulg. vojska, skr. vójska, s.-ksl. vojIska stratós,
sloven. vójska, c^ech. vojsko, poln. wojsko, Urspr. *vojIsko zu vóin,
vojná.'

Cf.

'voz^dI Führer', ksl. Lehnwort,
abulg. voz^dI gegenüber aruss. voz^I, dass.,
skr. vôd', G. v`òd'a,
sloven. vòj, G. vója,
poln. wódz.
Zu vedú, vodítI.
Ursl. *vodyU, wohl alter yu-Stamm, s. Meillet MSL. 20,99.
Vgl. lit. vãdas 'Führer' (Trautmann BS1. 344).
'

What's that Slovenian form with -j- doing there?

Is there a closer relationship between Pokorny's
1. wedh- "stoßen, schlagen"
2. wedh- ... "führen; heimführen, heiraten (vom Manne)"
and
3. wei-, wei&-: wi:- 1. "auf etwas losgehen", einerseits "gehen,
gerade Richtung nehmen; Weg, Reihe", andererseits "worauf losgehen, es
erstreben, erjagen, ersehnen, wollen". 2. "kräftig sein";

?


Torsten